Gemlik Forum - Gemlik'in Paylaşım ve Tartışma Platformu

<<Aşar

Aşar veya öşür, Osmanlı döneminde köylülerden, ürettikleri tarım ürünleri için %10'luk oranında alınan vergidir. 1800'lerde oran artmış ve %30'ları bulmuştur. Bu vergi devletin en temel gelir kalemini oluşturuyordu.

Tanzimat döneminde aşar vergilerinin toplanmasında iltizam sisteminden vazgeçildi, muhassıllar tarafından bu vergilerin doğrudan tahsil edilmesinin sağlanmasına gayret edildi; ama bunda da başarılı olunamadı ve vergi gelirinde ciddi düşmeler ortaya çıktı; bunun üzerine iltizam sistemine geri dönüldü


<<Aşar uygulamasının kaldırılışı

Halkın %80'i 1920'de tarımda çalışıyordu. Türkiye Cumhuriyeti zamanında İzmir İktisat Kongresi ile bu vergi kaldırılmıştır. Büyük zaferin kazanılmasından önce, Mustafa Kemal Paşa, 1 Mart 1922 tarihinde TBMM'yi açış konuşmasında köylü ve tarım sorunlarına eğilmiştir. "Türkiye'nin gerçek sahibi ve efendisi, gerçek üretici olan köylüdür. O halde, herkesten daha çok refah, mutluluk ve servete hak kazanmış ve layık olan köylüdür." Atatürk, İzmir İktisat Kongresi'nde yaptığı konuşmada tarımın önemi üzerinde durmuş; "Kılıç kullanan kol yorulur, fakat saban kullanan kol, her gün kuvvetlenir." değerlendirmesini yapmıştır. Köylünün en büyük sıkıntısı, aşar veya öşür denilen mahsulünün onda birini vergi olarak ödemesiydi. Büyük bir mali fedakarlığı göze alan hükümet, 1925 Şubatında Aşar Vergisini kaldırdı. Böylece köylü ağır ve sıkıntılı bir vergi sisteminden kurtulmuş oldu.

1925'te çıkarılan başka bir kanunla Hükümet, köylüyü topraklandırmak amacı ile bedelini yirmi yılda ödemek üzere toprak dağıttı. Ziraat Bankası, küçük çiftçilere kredi kolaylıkları tanımakla ve faiz haddini düşürmekle yararlı hizmetler yaptı. Kooperatifçiliğe önem verildi. Tarım Kredi Kooperatifleri, Ziraat Okulları ve Yüksek Ziraat Enstitüsü açıldı.

Köylüye yararlı olmak ve yardım sağlamak amacı ile tohum ıslah istasyonları, numune çiftlikleri açıldı. Traktör kullanımı teşvik edilerek, ucuz alet ve makina dağıtımı yapıldı. Atatürk çiftlikler kurarak ve modern yöntemler uygulayarak çiftçilere örnek oldu.