Gemlik Forum - Gemlik'in Paylaşım ve Tartışma Platformu

HIDROJEN Hidrojen 1500lü yillarda kesfedilmis, 1700lü yillarda yanabilme özelliginin farkina varilmis, evrenin en basit ve en çok bulunan elementi olup, renksiz, kokusuz, havadan 14.4 kez daha hafif ve tamamen zehirsiz bir gazdir. Günes ve diger yildizlarin termonükleer tepkimeye vermis oldugu isinin yakiti hidrojen olup, evrenin temel enerji kaynagidir. -252.77°Cda sivi hale getirilebilir. Sivi hidrojenin hacmi gaz halindeki hacminin sadece 1/700ü kadardir. Hidrojen bilinen tüm yakitlar içerisinde birim kütle basina en yüksek enerji içerigine sahiptir (Üst isil degeri 140.9 MJ/kg, alt isil degeri 120,7 MJ/kg). 1 kg hidrojen 2.1 kg dogal gaz veya 2.8 kg petrolun sahip oldugu enerjiye sahiptir. Ancak birim enerji basina hacmi yüksektir. Hidrojen dogada serbest halde bulunmaz, bilesikler halinde bulunur. En çok bilinen bilesigi ise sudur. Isi ve patlama enerjisi gerektiren her alanda kullanimi temiz ve kolay olan hidrojenin yakit olarak kullanildigi enerji sistemlerinde, atmosfere atilan ürün sadece su ve/veya su buhari olmaktadir. Hidrojen petrol yakitlarina göre ortalama 1.33 kat daha verimli bir yakittir. Hidrojenden enerji elde edilmesi esnasinda su buhari disinda çevreyi kirletici ve sera etkisini artirici hiçbir gaz ve zararli kimyasal madde üretimi söz konusu degildir. Hidrojen gazi farkli yöntemlerle elde edildigi gibi su, günes enerjisi veya onun türevleri olarak kabul edilen rüzgar, dalga, ve biyokütle ile de üretilebilmektedir. Arastirmalar, mevcut kosullarda hidrojenin diger yakitlardan yaklasik üç kat pahali oldugunu ve yaygin bir enerji kaynagi olarak kullaniminin hidrojen üretiminde maaliyet düsürücü teknolojik gelismelere bagli olacagini göstermektedir. Bununla birlikte, günlük veya mevsimlik periyotlarda olusan ihtiyaç fazlasi elektrik enerjisinin hidrojen olarak depolanmasi günümüz için de geçerli bir alternatif olarak degerlendirilebilir. Bu tarzda depolanan enerjinin yaygin olarak kullanilabilmesi -örnegin toplu tasim amaçlari için yakit piline dayali otomotiv teknolojilerinin gelistirilmesine baglidir. HIDROJEN ENERJISI Dünyanin giderek artan enerji gereksinimini çevreyi kirletmeden ve sürdürülebilir olarak saglayabilecek en ileri teknolojinin hidrojen enerji sistemi oldugu bugün bütün bilim adamlarinca kabul edilmektedir. Hidrojen enerjisinin insan ve çevre sagligini tehdit edecek bir etkisi yoktur. Kömür, dogalgaz gibi fosil kaynaklarin yanisira sudan ve biyokütleden de elde edilen hidrojen, enerji kaynagindan çok bir enerji tasiyicisi olarak düsünülmektedir. Elektrige 20. yüzyilin enerji tasiyicisi, hidrojene 21. yüzyilin enerji tasiyicisi diyen çevreler vardir. Hidrojen yerel olarak üretimi mümkün, kolayca ve güvenli olarak her yere tasinabilen, tasinmasi sirasinda az enerji kaybi olan, ulasim araçlarindan isinmaya, sanayiden mutfaklarimiza kadar her alanda yararlanacagimiz bir enerji sistemidir. Hidrojen içten yanmali motorlarda dogrudan kullaniminin yanisira katalitik yüzeylerde alevsiz yanmaya da uygun bir yakittir. Ancak dünyadaki gelisim hidrojeninin yakit olarak kullanildigi yakit pili teknolojisi dogrultusundadir. 1950lerin sonlarinda, NASA tarafindan uzay çalismalarinda kullanilmaya baslayan yakit pilleri, son yillarda özellikle ulastirma sektörü basta olmak üzere sanayi ve hizmet sektörlerinde basari ile kullanima sunulmustur. Yakit pilleri, tasinabilir bilgisayarlar, cep telofonlari gibi mobil uygulamalar için kullanilabildigi gibi elektrik santrallari için de uygun güç saglayicilardir. Yüksek verimlilikleri ve düsük emisyonlari nedeniyle, ulasim sektöründe de genis kullanim alani bulmuslardir. HIDROJEN ÜRETIMI Hidrojen enerji sisteminin yeni olmasina karsin hidrojen üretimi yeni degildir. Su anda dünyada her yil 500 milyar m3 hidrojen üretilmekte, depolanmakta, tasinmakta ve kullanilmaktadir. En büyük kullanici payina kimya sanayii, özellikle petrokimya sanayii sahiptir. Ülkemizde Suni Gübre Sanayii (25.000m3), bitkisel yag (margarin) üretimi (16.000m3)