Gemlik Forum - Gemlik'in Paylaşım ve Tartışma Platformu

XV. ve XVI. Yüzyıllarda önce İtalya'da başlayıp Avrupa'ya yayılan edebiyat, güzel sanatlar ve bilim alanındaki gelişmeler, yenilikler ve anlayışlara "yeniden doğuş" anlamında Rönesans denir.

NOT:Rönesans'la sadece edebiyat, güzel sanatlar ve bilim alanında değil siyasi ve sosyal alanda da değişmeler oldu.

Rönesans'ın İtalya'da Başlama Nedenleri

İtalyan şehirlerinin Müslümanlarla ilişki kurabilecek konumda olması.
İtalya'nın eski Yunan ve Roma medeniyetlerinin üzerinde kurulması.
Denizcilikle uğraşan İtalyan şehirlerinin zenginleşmesi ve sanatçıları desteklemesi.
İtalya'da siyasi birliğin olmaması.
Katolik mezhebinin merkezinin İtalya'da olması ve zengin kilisenin sanatçıları koruması.


Rönesans'ın Nedenleri

Yapılan kazılarla eski eser ve anıtların ortaya çıkarılarak incelenmesi.
Coğrafya Keşifleri sayesinde Avrupa'da sanat ve edebiyattan zevk alan bir sınıfın doğması.
Avrupa'da kültür ve sanat olaylarını destekleyip bilim ve sanat adamlarının korunması.
İstanbul'un fethinden sonra Bizans'ta bulunan bazı bilginlerin İtalya'ya göç ederek, eski Yunanca'yı öğretmeleri ve eski eserleri tanıtmaları.
Kâğıdın ucuzlaması ve matbaanın geliştirilmesiyle yeni düşüncelerin hızla yayılması.
Coğrafya Keşifleriyle dünyanın tanınması.
Büyük sanatkârların yetişmesi ve Ortaçağ'ın sonlarına doğru kültür ve sanat alanındaki birikim.
Avrupa'nın Endülüs Emevileri ve Haçlı Seferleriyle İslâm medeniyetini tanımaları.


İtalya'da Rönesans, VXI. Yüzyılın sonlarında Hümanizma ile başlamıştır.Hümanizma, Eski Yunan ve Latin kültürünü en yüksek kültür örneği olarak alan ve Ortaçağ'ın skolastik düşüncesine karşı Avrupa'da doğup gelişen felsefe, bilim ve sanat görüşü, insanlık sevgisini en yüce amaç ve olgunluk sayan doktrindir.

İtalya'da Rönesans ilk olarak edebiyat alanında başlamış ve XV.yüzyılın ortalarına doğru her türlü fikri faaliyeti kapsamıştır.
Rönesans'ın Avrupa dışında yayılmasında; İtalya'nın dini ve kültürel merkez olması ve İtalya ile diğer Avrupa ülkeleri arasında yapılan savaşlar (1494 – 1559) etkili olmuştur.





RESSAMLAR:

GİOTTO (1266 – 1337): Avrupa'da Rönesans devri resminin ilk temsilcisi Bondrone Di Giotto'dur. Resimlerinde insanın ruh ve duygu dünyasının aktarıldığı hikayeci bir yön vardır.Bunu yüz ifadelerinde, hareketlerde ve küçük basit detaylarda ortaya koymuştur.
Mimar da olan Giotto, bazı resimlerini bir kesit içerisinde vermiştir.
Resim sanatını Orta çağ geleneğinin etkilerinden kurtarıp yeni temeller üzerine kuran Gitto, bu sanatın yeni bir yönde gelişmesini sağlar.
Önemli eserleri: Altın Kapı Altında Buluşma, İokim'in Rüyası


LEONARDO DA VİNCİ (1452 – 1519): Resim sanatına getirdiği esaslarda XVI. yüzyıla hakim olmuş İtalyan sanatçısı, filozofu ve bilim adamıdır. Sanat ve bilimin hemen her dalında çalışmalar yapmış, çeşitli icatlarda bulunmuştur.Ancak tasarladıklarının tümünü gerçekleştirmeyen sanatçının bu çok yönlü kişiliğine bugüne kadar gelen belgeler, notlar ve taslaklar tanıklık etmektedir.
Leonardo da Vinci, büyük ışık ustasıdır.1550'li yıllardan sonra çalışmalarına ışık-gölge ve yüz ifadelerine yoğunlaştırır.
Leonardo, kendisinden sonra uzun zaman taklit edilip tekrarlanmıştır.Sanat ilişkin bıraktığı notlar, onun izinden gidenler için büyük kolaylıklar sağlamıştır. Onun tesirinde kalmakla birlikte, kendi bağımsız kişilini kazananlar da olmuştur.
Önemli eserleri:Son Akşam Yemeği, Mona Lisa

ALBRECHT DÜRER (1471 – 1528):Geleneksel alman sanatında biçimlendirme arzusu öznelliğe, ifadeye ve dini coşkulara yönelik. Bu anlayış içerisinde, resimlerde özel genele ve detaylara bütüne tercih edilmiştir.XVI.yüzyıl başlarında Almanya'da Reform hareketi doğmuş, bu hareketi doğmuş, bu hareketle birlikte Rönesanssın etkileri görülmeye başlamıştır.
Nürnberg'de yetişen Albrecht Dürer, Alman Rönesans'ının en büyük sanatçılarından biridir. İtalyan Resmini tanımış, ancak kendine özgü niteliklerini sürekli olarak korumuştur.
Önemli eserleri: Melankoli, Dört Kutsal Kitap Yazarı

MİMARLAR:

ALBERTİ (1404 – 1472):İtalyan hümanist, yazarı ve sanatçısı.Floransalı varlıklı bir aileden yetişti, çeşitli alanlara yönelik merakıyla bilimsel çalışmalar yaptı.Heykelcilik ve mimari üzerine çalıştı, böylece Rönesans Çağı'nın ülküsel örneklerinden biri sayıldı, birçok alanda seçkin başarılara ulaştı. Alberti ilkçağ yapı sanatının özelliklerini gününün gereksinimlerine göre bir bileşime kavuşturarak bazı anıt, tapınak ve sarayların planlarının yaptı, kurumsal olarak niteliklerini saptadı.
Önemli eserleri:Saint Andre Kilisesi, Rucellai Sarayı

BRUNELLESCHİ (1377 – 1446):İtalyan mimar, heykelci ve ressam. Tıp ve teknik konularında öğrenim gördükten sonra kuyumcu çıraklığı yaptı. Roma'ya yaptığı bir gezi sırasında ilkçağ kalıntılarını inceleme fırsatı buldu. Heykel mimarlık alanında bulundu.İlk olarak 1420'de, ortaçağ geometrisinin yerine modüler bir çizim önerdiği ospedale degli İnnocenti revağında Roma düzenlerini uyguladı. Hızla artan ünüyle birlikte birçok saray ve kale siparişi alan Brunelleschi, aralarında Michelozzo ve Alberti gibi sanatçıların da bulunduğu bir çok öğrenci yetiştirerek, Rönesans'ı başlatma görevini başarıyla tamamladı
Önemli eserleri:Santa Spirito Kilisesi, Yetim Yurdu

HEYKELTIRAŞLAR:

GHİBERTİ (1378 – 1455):Floransalı heykelci, kuyumcu ve mimardır.Girdiği bir yarışmada yaptığı İshak'ın Kurban Edilişini konu edinen kabartmayla adını duyurmuştur. Bunun üzerine Floransa vaftizhanesinin ikinci tunç kapısını yapmakla görevlendirildi. Daha sonra vaftizhanenin üçüncü kapısının yapımına girmiştir. Sanatçının daha çok tunç heykelleri ve kabartmaları bulunmaktadır. Eserlerindeki üslubu, gerçekçiliği ve insan figürlerinde vücut anatomisine gösterdiği özenle, kendisinden sonra gelenleri de etkilemiştir.
Önemli eserleri: İshak'ın Kurban Edilişi, Yakup ve Esav'ın Öyküsü

DONATELLO (1386 – 1466):Rönesans'ın en büyük heykeltıraşı olan Donatello, Floransa Vaftizhanesi'nin kapısının yapımında Ghiberti'ye yardım etmiştir. Daha sonra floransa Katedrali'nin süslenmesinde görev aldı. Bu yapımın cephesi, dış duvarları ve çan kulesi için gerçekleştirdiği mermer boy heykelleri gençlik döneminin en önemli eserleridir.
Önemli eserleri:Şarkıcılar kürsüsü, Gattamelata Anıtı

Rönesans'ın Sonuçları

Avrupa ülkelerinde bilim, sanat, edebiyat alanlarında yeni bir dünya görüşü ortaya çıkmıştır.
Skolastik düşünce yıkılmış, düşüncede serbest bir ortam doğmuştur.
Deney ve gözleme dayanan pozitif düşünce ortaya çıkmıştır.
Kilise zayıflamış ve Reform hareketleri başlamıştır.
Bu döneme kadar bilim, sanat ve medeniyet alanlarında İslâm ülkeleri öncülük yaparken, Rönesans hareketleriyle Avrupa ülkeleri öne çıkmıştır.