Tsunaminin izleri bulundu

Başlatan taschkent, Ksm 01, 2008, 12:42 ÖS

« önceki - sonraki »

taschkent

Endonezya'da 26 Aralık 2004'te Richter ölçeğine göre 9,2 büyüklüğündeki depremin ardından meydana gelen tsunaminin benzerinin yaklaşık 600 yıl önce de meydana geldiği ortaya çıkarıldı.



Endonezya'ya bağlı Sumatra adasının kuzeyindeki ve Tayland'a bağlı Phra Thong adasındaki kum tortularını inceleyen araştırmacılar, geçmişte Hint Okyanusu'nda en yakını yaklaşık 600 yıl önce olmak üzere birçok büyük tsunami meydana geldiğini saptadı.

Aralık 2004'teki depremin ardından 35 metreye yaklaşan dev dalgalar 11 bölge ülkesinde 220 binden fazla insanın ölümüne yol açmıştı.

İngiliz Nature dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, tsunamiden en çok etkilenen yerlerden biri olan Phuket adasının kuzeyindeki Phra Thong adasında uluslararası araştırmacılardan oluşan ekip, tortu  katmanlarındaki Karbon 14'ün tarihini saptadı.

Makalede, Seattle ile Bangkok'taki akademisyenlerin yer aldığı ekibin en eski katmanın 2800 yıl öncesine, 2004'ten önceki en yeni katmanın da 550 ila 700 öncesine ait olduğunu belirlediği ifade edildi.

Daha az öneme sahip tsunamilerin tortular yardımıyla saptanamadığı çünkü, sadece en şiddetli tsunamilerin arkalarında tortu bıraktığı da belirtildi.

Bir başka ekibin de Sumatra adasının kuzeyindeki Meulaboh yakınlarında benzer tipteki kum tortularıyla ilgilendiği ve 2004'teki tsunami sırasında oluşan katmana benzer tortu özelliklerine sahip iki büyük kum katmanı saptadığı belirtildi.

ABD'deki Ken State Üniversitesi'nden Katrin Moneke ve meslektaşları, yine Nature dergisinde yayımlanan makalelerinde, sırasıyla 1290 ile 1400 ve 780 ile 990 arasında oluşan bu kum katmanlarının "büyük olasılıkla tsunamilerin sonuçları" olduğunu belirtti.

Makalede, bu tsunamilerin birincisinin Tayland'da 600 yıl önce meydana geldiği kaydedilenle aynı olduğu sanıldığı, bununla birlikte Phra Thong adasında ikinci tsunamiye ait hiçbir iz bulunmadığı kaydedildi.

Tsunamilerin tarihlerini belirlemek çok önemli, çünkü bu felaketlerin hatıraları kayıp ve insanlar bunu aniden 2004'te yeniden hatırladı. Buna en güzel örnek de depremin merkezi yakınlarındaki Simeulue adası sakinlerinin, 1907'de meydana gelen bir tsunami felaketinden söz edildiğini anımsayıp yükseklere kaçması. Bu tür bir felaketten bir biçimde haberdar olup, buna göre davranmanın bu ada sakinlerinin binlercesinin hayatta kalmasını sağladığına dikkat çekiliyor.

taschkent